Lagere vraag naar luchtvracht drukt Maastricht Airport dieper in het rood

Terwijl de provincie Limburg meer dan 100 miljoen euro pompt in vliegveld Beek en Schiphol voor 4 miljoen euro grootaandeelhouder werd, stagneert de luchtvrachtmarkt. Dieprode resultaten hangen als een donkere wolk boven de landingsstrip. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek. Het berekende dat de hoeveelheid vracht in juli 2023 bijna 80 procent lager was dan in dezelfde maand van vorig jaar. Het passagiersaanbod kromp met 17 procent. De cijfers staan in schril contrast met de opgepoeste verwachtingen die in het ondernemingsplan werden gepresenteerd aan de provincie om het publieke geld los te krijgen om onder meer de landingsbaan te renoveren. In de prognoses werd gedroomd over een groei van 125.000 ton vracht in 2022 naar 204.000 ton in 2030. Gapend gat tussen de rooskleurige voorspellingen voor MAA en de gerealiseerde cijfers (bron: Alliantie pleinAIR Maastricht) In werkelijkheid daalt het vrachtaanbod sinds 2021. In de afgelopen twaalf maanden, tot en met juli 2023, werd slechts 62.000 ton verscheept. Er zijn geen tekenen van een verbetering van de situatie. Integendeel, de wereldwijde vraag naar luchtvracht daalt al geruime tijd. Van begin mei tot 1 juli 2023 was het Limburgse vliegveld gesloten vanwege de tientallen miljoenen euro’s kostende baanrenovatie. Zonder die pauze zou er nog steeds maar 70.000 ton vracht zijn verwerkt. Ook minder passagiersEenzelfde ontwikkeling, weliswaar minder dramatisch, vindt plaats bij het aantal passagiers. Dat moest volgens de plannen groeien van 251.000 in 2022 naar liefst 642.000 in 2030. In werkelijkheid is er van een stijging nauwelijks sprake. Volgens de voorlopige cijfers waren er in augustus zelfs 17 procent minder passagiers dan een jaar eerder. “Bij de luchthavens Rotterdam en Eindhoven is het aantal passagiers inmiddels weer terug op het niveau van voor de coronacrisis. Schiphol zit daar nog 20 procent onder en MAA zelfs 40 procent”, aldus de Alliantie pleinAIR Maastricht in een persbericht. In deze alliantie werkt een groot aantal bewoners- en milieuorganisaties samen om de negatieve impact van het vliegveld op de omgeving te verminderen. De ontwikkelingen in Limburg zullen menig provinciaal bestuurder achter de oren doen krabben. In december 2022 besloot Provinciale Staten met een krappe meerderheid om meer dan 100 miljoen euro belastinggeld te steken in het vliegveld. Dat gebeurde op basis van opgepoetste voorspellingen door de directie en overdreven werkgelegenheidscijfers. Verkeerd beeld geschetstInmiddels valt niet meer te ontkennen dat Provinciale Staten een verkeerd beeld is geschetst. De werkgelegenheidscijfers zoals berekend door de Erasmus Universiteit moesten na een gegronde klacht van omwonenden fors naar beneden worden bijgesteld en nu blijken ook de omzetcijfers ver achter te blijven. Ondertussen heeft de Schiphol Groep zijn slag geslagen. Dit bedrijf kreeg voor krap 4 miljoen euro een belang van 40 procent in het zuidelijk gelegen vliegveld, maar hoefde niet mee te betalen aan de peperdure baanrenovatie. Ook andere noodzakelijke investeringen laat het over aan de Limburgse belastingbetaler. Toch loopt Schiphol nauwelijks risico door de tegenvallers. In het overnamecontract staan allerlei ontsnappingsclausules die het financiële risico voor Schiphol minimaliseren. Bloemen uit AfrikaEen groot deel van de luchtvracht op Beek bestaat uit bloemen die vanuit Afrika worden ingevlogen en op vrachtwagens worden doorgestuurd naar de veiling in Aalsmeer. De bloemensector onderzoekt of de producten onder geconditioneerde omstandigheden niet goedkoper en klimaatvriendelijker via zee kunnen worden getransporteerd. Als dat lukt, valt opnieuw een belangrijke pijler weg onder het verdienmodel van Beek. Maastricht Airport houdt behaalde financiële resultaten onder de pet, maar het is algemeen bekend dat het vliegveld al decennialang noodlijdend is. Nu er zoveel extra geld is ingepompt en de vracht- en passagierscijfers zo tegenvallen, leidt dit volgens kenners zonder twijfel tot dieprode resultaten. De hiermee gepaard gaande risico’s komen voor rekening van de Limburgse belastingbetaler. Vorige week stapte algemeen directeur Jos Roeven op als algemeen directeur van het vliegveld. Tegen hem is een integriteitsklacht ingediend vanwege het vermeend gesjoemel met de werkgelegenheidscijfers. De cijfers zouden politici een verkeerd beeld hebben gegeven van de stand van zaken, waarna zij op basis van onjuiste informatie hebben besloten het vliegveld open te houden en er meer dan 100 miljoen euro gemeenschapsgeld in te stoppen. Roeven wordt tijdelijk opgevolgd door Jonas van Stekelenburg, een Schiphol-veteraan die daar in 2018 afscheid nam als hoofd cargo om zich te vestigen als zelfstandig adviseur. In 2021 werd hij benoemd in de raad van toezicht van Maastricht Airport. Roeven is volgens zijn Linkedin-profiel als zelfstandige op zoek naar een nieuwe uitdaging.