Meld vliegoverlast nu >Slechts enkele weken nadat minister Mark Harbers zijn besluit bekend maakte om Schiphol te krimpen, bewoog KLM hemel en aarde om een verbod van de Europese Commissie los te peuteren.
Bij deze lobby werd geen middel geschuwd: tal van branche-clubs werden ingeschakeld, collega-vliegbedrijven en amicale briefjes vonden hun weg naar de inmiddels verwijderde directeur-generaal Henrik Hololei van het departement van transport van de Europese Unie.
Dit blijkt uit onderzoek van Corporate Europe Observatory (CEO) nadat deze een verzoek deed in het kader van de openbaarheid van informatie. CEO houdt de lobbypraktijken van grote bedrijven in het oog.
Uit de vrijgegeven documenten blijkt dat er binnen enkele weken na het besluit van Harbers nauw contact ontstond tussen de vliegindustrie en het directoraat MOVE, het transportdepartement van de Europese Commissie.
Vliegindustrie kind aan huisTussen juli 2022 en maart 2023 benaderden minstens drie vliegfirma’s (KLM, Air France en Delta), vijf luchtvaartlobbyclubs (Airport Council International, Airlines for America (A4A), International Air Transport Association (IATA) en de ‘Europeans for Fair Competition’-coalitie) en meerdere sector-specifieke handelsorganisaties de EU ieder meerdere keren met het verzoek om de plannen van Harbers te blokkeren.
Leden van lobbyclub ‘Europeans for Fair Competition’ (bron: website organisatie)
Volgens het Europese lobbyregister besteden clubs als Airlines for Europe en de IATA ieder jaar miljoenen euro’s aan het beïnvloeden van EU-beslissingen.
Eén van de belangrijkste argumenten die werd ingezet is de regelgeving voor de Europese interne markt. De vliegindustrie zaaide volgens de documenten twijfel over het schenden van die regels en claimde dat Harbers de procedures niet goed doorliep.
Zo schreef de nota bene Amerikaanse lobbyclub A4A op 9 juli 2022 aan de Commissie dat “het voorstel niet in lijn is met de principes voor de interne markt van de EU en dat er mogelijk meerdere regels werden geschonden, waaronder regeling 598/2014”. Die regels gaan over ‘noise management’ op luchthavens.
A4A benaderde tegelijkertijd de Amerikaanse regering met de mening dat de krimp van Schiphol een overtreding zou zijn van de transportovereenkomsten tussen de EU en de Verenigde Staten.
Topambtenaar nam gratis tickets aanPikant is dat veel van de correspondentie was gericht aan directeur-generaal Henrik Hololei van het MOVE-departement. Van deze man is bekend dat hij nauwe banden onderhoudt met de vliegindustrie. Zo nauw zelfs, dat hij in maart van dit jaar moest opstappen. Hij had gratis vliegtickets geaccepteerd van Qatar Airlines, terwijl hij met de regering van die oliestaat in onderhandeling was over een vliegverdrag met de Europese Unie.
Uit de vrijgegeven documenten blijkt duidelijk hoe close Hololei was met de luchtvaartsector. Zo schreef IATA op 27 februari van dit jaar ‘Dear Henrik’ boven een slijmerig briefje met daarin onder meer de zinsnede “We zijn ons welbewust van het belang dat jij aan deze materie hecht en de mate waarin je het met ons eens bent. We zijn vol vertrouwen dat je alles zult doen wat in je macht ligt om de situatie aan te pakken.”
De omsteden directeur-generaal ontmoette ook Delta Airlines om onder het genot van een sjiek diner op 15 november 2022 te praten over de krimp van Schiphol.
KLM op schootDat ook KLM warme banden onderhield met Hololei blijkt uit een e-mail van 19 juli 2022 waarin een KLM-manager schrijft dat hij graag verneemt hoe Hololei de krimp persoonlijk ziet. Het antwoord van de directeur-generaal: “Dank dat u contact met mij opneemt, dat stel ik zeer op prijs. (..) Ik zou erg blij zijn om met u van gedachten te wisselen.”
Sinds de zomer van vorig jaar bleef KLM de druk opvoeren bij Hololei. De commissie ontmoette een delegatie van het bedrijf op 9 juni en 20 juli van dit jaar, op 22 juni een afvaardiging van de Airports Council International en op 11 juli een ploeg van Schiphol.
Tussendoor vonden er allerlei contacten plaats met onder meer IATA, A4A en onder meer luchtvrachtbedrijf DHL Express.
GeheimzinnigheidWat er werd besproken, houdt de EU vooralsnog geheim. Het DG MOVE weigerde een tweede verzoek van Corporate Europe Observatory om meer informatie te ontvangen over wat er is gebeurd in de periode vanaf maart tot augustus dit jaar. CEO heeft bezwaar aangetekend tegen deze geheimzinnigheid en hoopt alsnog documenten in handen te krijgen.
Al dit overleg in achterkamertjes leidde er in ieder geval toe dat Harbers op 13 november jongstleden een brief ontving van de Europese Commissie waarin eurocommissaris Adina Vălean ernstige zorgen uitsprak over het beleid van de minister en dreigde met maatregelen. Die brief volgde trouwens direct na het overleg tussen de Europese en Amerikaanse overheden eerder diezelfde dag, maar lag al te wachten om te worden verstuurd.
Het Observatory bestempelt de duistere gang van zaken als een manco in het functioneren van de Europese Commissie. “Al te vaak worden de regels voor de vrije markt misbruikt om stappen te blokkeren die in het algemeen belang zijn, zoals maatregelen om de volksgezondheid of het milieu te bevorderen.”
25 november 2023, 11:29