Doe mee aan de fijnstofcheck van Urgenda!

Milieuorganisatie Urgenda vraagt mensen stukjes schors van platanen op te sturen. Daarmee kan worden bepaald hoeveel ultrafijnstof in de omgeving van de boom is uitgestoten en hoe ongezond de situatie ter plaatse is. Het vliegverkeer van en naar Schiphol is een belangrijke bron van ultrafijnstof. Urgenda vraagt mensen in heel Nederland om de stukken boomschors op te sturen, SchipholWatch vraagt vooral mensen in de regio rond vliegvelden deel te nemen aan de actie om een goed beeld te krijgen van de ernst van de situatie. Platanen nemen de hele winter ultrafijnstof op in hun schors. Als deze bomen in de lente beginnen te vervellen, kunnen specialisten de schors analyseren en de hoeveelheden fijnstof vaststellen. Ultrafijnstof is schadelijk voor de gezondheid: er zijn steeds meer aanwijzingen dat langdurige blootstelling nadelig is voor het hart- en vaatstelsel. Platanen vervellen ieder voorjaar (foto: Alexandra_Koch via Pixabay) Het gaat hier om een project in het kader van burgerwetenschap. De informatie die eruit voortkomt kan door beleidsmakers worden meegenomen in beslissingen over de toekomst van grote vervuilers als Schiphol, Tata Steel of over het al dan niet verbreden van snelwegen. Rondom SchipholRond Schiphol staan veel platanen, bij voorbeeld in het Amsterdamse bos. De boom is herkenbaar aan de gevlekte stam als gevolg van het vervellen. Deelnemers wordt gevraagd het loszittende vel in een diepvrieszakje op te sturen aan Urgenda. Urgenda sorteert vervolgens alle monsters en stuur deze door naar een laboratorium in Frankrijk. In oktober of november van dit jaar volgen dan de resultaten. Een vergelijkbaar project is uitgevoerd in Parijs door bewoners die wilden weten hoe het gesteld is met de uitstoot van ultrafijnstof in hun buurten. De stukjes schors kunnen tot uiterlijk 1 juni aanstaande worden opgestuurd. Op dit moment zijn de bomen al aan het vervellen. Van ieder monster noteert de verzamelaar een aantal parameters, zoals de gps-locatie. Lees aub het stappenplanUrgenda heeft op de eigen site een stappenplan gepubliceerd waarmee u op wetenschappelijk verantwoorde wijze de monsters kunt verzamelen. Op Youtube is een (Franstalig) filmpje te zien over de actie in Parijs. De methode om de schors te analyseren is in de afgelopen jaar steeds verder verfijnd. De onderzoekers analyseren metaaldeeltjes in het fijnstof dat op de schors is afgezet met magnetische en chemische technieken. Zo kunnen ze achterhalen op welke locaties veel fijnstof wordt afgezet (en dus in de lucht hangt). Ze kunnen zelfs bepalen wat de herkomst is van het fijnstof, bij voorbeeld luchtvaart of wegverkeer. Deze wijze van analyseren is een doorbraak in het onderzoek naar (ultra-)fijnstof omdat eerdere methoden zeer arbeidsintensief en duur waren. Met de Franse techniek kan op grote schaal een beeld worden verkregen van de verspreiding van fijnstof over ons land.