" 'Grote zorgen’, kopte de NOS woensdagavond boven berichten dat luchthaven Schiphol niet voldoet aan de regels voor stikstofuitstoot, lawaai en andere overlast. Er is geen natuurvergunning – nooit geweest ook – terwijl die er wel had moeten zijn. Juridisch adviseurs van het kabinet raden volgens de berichtgeving aan om boeren in de wijde omgeving van de Haarlemmermeer uit te kopen, de maximumsnelheid rond de luchthaven te verlagen naar 80 kilometer per uur en vervuilende ondernemingen uit de omgeving restricties op te leggen. Alles om het vliegverkeer te redden. En om vervolgens te duimen dat een rechter desalniettemin niet alsnog besluit dat er honderdduizenden vluchten van en naar de nationale trots geschrapt moeten worden. Thuis waren we geschokt. Een kleiner Schiphol: wie wil dat nou? Dat Schiphol een hoogrendementsstikstofcentrale blijkt: nooit, maar dan ook nooit gedacht. Stikstof lost na het opstijgen op in het niets, dat weet een kind. Hoe meer je opstijgt en taxiet en landt, hoe minder stikstof. Opstijgen is juíst goed. Voor, nou ja, alles. Dat de luchthaven al jaren weet dat het een natuurvergunning moet aanvragen – het was al in 2019 duidelijk – en daar een beetje omheen bleef dralen: dat doen ze daar anders nooit. Omdat ze zich daar niet beter voelen dan een ander. Omdat ze zich daar gruwelijk graag willen conformeren aan de regels in dit land, die stellen dat je voor elk stuk vee, elke dakkapel, elk terrastafeltje buiten de daartoe bestemde vakken, elk schuurtje een stuk of zeventien vergunningen nodig hebt. Het laatste wat ze bij Schiphol willen, is dat wij denken dat zij denken dat ze verheven zijn boven dit administratieve gepietepeuter. Dat de uitstoot en de stank en het lawaai van een dusdanig kaliber zijn dat het ‘juridisch heel complex’ – zeg maar: onmogelijk – wordt om zonder ingrijpen een vergunning te komen: donderslag bij heldere hemel. Dat de zorgen in het kabinet zich niet concentreren rond de vraag hoe het mogelijk is dat mens en milieu zoveel wordt aangedaan, maar rond de bange vraag ‘gaan we straks nat bij de rechter?’: stomme verbazing hier thuis. Zo kennen we onze moedige ministers niet, die doorgaans manhaftig voorop galopperen in de strijd: vóór het welzijn van allen, tégen narigheid en ellende. Nooit zullen ze hun eigen regelgeving negeren en overtreden. Nooit zullen ze het algemene belang op de lange termijn ondergeschikt maken aan een deelbelang op de korte. Nooit zullen ze het niet-naleven van zelfopgelegde wetgeving afschuiven op de rechter. Nooit zullen ze het zover laten komen dat burgers uit arren moede de staat (of Schiphol, of Shell, of de NAM, of Tata Steel) voor de rechter moeten slepen om te wijzen op illegale handelingen en wetsovertredingen, en om een leefbare toekomst veilig te stellen. Nooit zullen ze toestaan dat er vervolgens luidkeels geklaagd wordt dat ‘de rechters het overnemen in dit land’. Dit gold voor het oude kabinet en het zal onverkort gelden voor het nieuwe, dat gelijk is aan het oude – dat treft. Het overleg tussen de voor Schiphol medeverantwoordelijke ministers was de afgelopen dagen ‘koortsachtig’, meldt de NOS. Volkomen begrijpelijk. De stomme verbazing en de schok moeten ook daar immens zijn." Sheila Sitalsing