Directeur Dick Benschop haalt tegenwoordig iedere week wel een keer het Journaal met zijn rijtjes wachtende klanten. Maar zijn dagelijkse problemen liggen op een heel ander vlak: dat van de groeiende stapel negatieve rapporten over gezondheidsrisico’s en vervuiling door het vliegverkeer. Steeds duidelijker wordt aan de hand van talloze dossiers hoe ongunstig de ligging van het vliegveld is, zo midden tussen de woonwijken. Hoeveel schade aan de volksgezondheid het vliegverkeer aanricht en wat omwonenden (en medewerkers) voor de kiezen krijgen. Gisteren was het dan weer het nieuwste RIVM-rapport waaruit klip en klaar de schadelijke effecten blijken van het ultrafijnstof dat wordt uitgestoten door vliegtuigmotoren. Mensen in de verre omtrek van Schiphol kunnen er dood- en doodziek van worden, krijgen hartritmestoornissen en slikken zich dol aan de medicijnen. Zelfs het ongeboren kind – het kostbaarste ‘bezit’ van onze samenleving – blijkt niet veilig voor de vliegtuigen. Deze effecten waren al vijftien jaar lang bekend bij de Schiphol-directie voor wat betreft de eigen platformmedewerkers, maar nu is helder dat ook mensen ver buiten de grenzen van Schiphol te maken hebben met de ziekmakende uitstoot. Nieuwe bodemverontreinigingen ontdekt Eerder deze maand bleek dat het gif van Schiphol ook volop aanwezig is in de bodem. Bij het grote onderhoud aan de Aalsmeerbaan zijn opnieuw grote hoeveelheden grond ontdekt die veel ernstiger verontreinigd zijn dan verwacht met gevaarlijke chemische verbindingen. Het zijn gemene stoffen die zich nauwelijks laten opruimen en zich ophopen in het menselijke lichaam. Kort daarvoor ging het (weer) mis met een enorme hoeveelheid PFOS-vervuilde grond rond de nieuwe A-pier. Daar werd sterk verontreinigde grond ‘per abuis’ vermengd met vrijwel schone grond. Het rapport over deze vervuiling stelt: “De vrijkomende sterk met PFOS verontreinigde grond kon ten tijde van de sanering niet worden gereinigd of gestort en diende afgevoerd te worden naar een daarvoor ingerichte opslaglocatie.” Dergelijke ‘vondsten’ zijn aan de orde van de dag op en rond Schiphol. De nauwelijks te saneren vervuilingen sijpelen via het grondwater op grote schaal door naar de sloten, kanalen en andere oppervlaktewateren rond het vliegveld. En worden zo aangetroffen in de verre omtrek. Opruimen gebeurt nauwelijks, de grootschalige PFOS-vervuiling uit 2008 is nog steeds niet aangepakt. Ziek van de herrie Blijft het hierbij, qua gezondheidsrisico’s voor omwonenden? Verre van dat. Nationaal en internationaal onderzoek toont aan dat de geluidsniveaus rond Schiphol letterlijk ziekmakend zijn. Ook daar krijgen mensen het van aan hun hart, slapen ze slecht en lopen ze serieuze kans op psychische problemen. Het gaat bij vlieglawaai allang niet meer over ‘een beetje overlast’, maar over serieuze gezondheidsklachten die mensen ontwikkelen tot ver in de kop van Noord-Holland en tot diep in Zuid-Holland. De paarse wolk van de website vliegherrie.nl spreekt wat dat betreft boekdelen. En dan is er natuurlijk nog de ongelimiteerde uitstoot van kankerverwekkende stoffen, in Den Haag eufemistisch ‘zeer zorgwekkende’ stoffen genoemd. Stoffen die bij inname van enkele microgrammen al zeer schadelijk kunnen zijn voor het menselijk lichaam. Ze worden in grote hoeveelheden uitgestort over de regio. Maar liefst 280 ton per jaar, in een gebied met een straal van ongeveer tien kilometer rond Schiphol. Volgens minister Harbers mag het allemaal omdat hij denkt dat deze uitstoot gereguleerd is in de Luchtvaartwet. Echter zegt die wet niks over de kankerverwekkende goedjes en hoeft Schiphol de uitstoot ‘dus’ niet te reduceren. Volksvertegenwoordiging laat het erbij zitten Een juridische omissie van jewelste natuurlijk, maar vooralsnog laat de Tweede Kamer de minister ermee wegkomen. Net als de gemeenteraad van Haarlemmermeer, die voor alle andere bedrijven binnen die gemeente wél verantwoordelijk is voor het toezicht op ziekmakende uitstoot. Die raad laat het er vooralsnog bij zitten en durft de minister niet te vragen naar een juridische onderbouwing van zijn opinie. Mogelijk heeft die angst te maken met de megaclaim die Schiphol zorgvuldig heeft opgebouwd richting de gemeente. Of met alle vermengde belangen die het vastgoedbedrijf van Schiphol heeft met die gemeente. Een bestuurlijke lach-of-ik-schiet-show. Het is werkelijk ongelofelijk hoeveel vervuiling en gezondheidsschade Schiphol wordt toegestaan aan te richten. Geen enkel ander bedrijf in ons land krijgt zo de vrije hand in de vergiftiging van mens en dier in zijn omgeving. Geen bedrijf dat bovendien zo ongunstig is gesitueerd temidden van kinderrijke woonwijken en waarvan de activiteiten tot zover buiten de bedrijfsgrenzen schade berokkenen. Puur politieke keuze En dan te bedenken dat deze aangeboden vrije hand een puur politieke keuze is, bedoeld om het vliegverkeer optimaal te faciliteren. Jarenlang was het argument daarvoor de o zo belangrijke rol van Schiphol binnen onze economie, maar inmiddels is jan en alleman duidelijk dat het overmatige hubverkeer van Schiphol vooral veel geld kost en zelden iets opbrengt. Zelfs zonder alle schade aan mens, dier en natuur mee te rekenen, is de luchtvaartsector sinds de opkomst van de budgetvliegers een marginale business geworden met nauwelijks perspectief op een betere toekomst. Integendeel: het toekomstbeeld wordt gezien de opgaven op het gebied van klimaat en natuurherstel alleen maar somberder. Hoogste tijd voor de politiek om het verstand te gaan gebruiken. Het is niet langer te verkopen dat de gezondheid van zo’n twee miljoen omwonenden van Schiphol wordt opgeofferd aan de illusie van een florerende internationale megahub die zich vooral richt op buitenlandse overstappers. We hebben nu wel de lasten, maar niet de lusten.