Minister weigert handhaving stikstofuitstoot tijdens onderhoud Zwanenburgbaan

Hoewel het onderhoud aan de Zwanenburgbaan zorgt voor extra stikstofdepositie op kwetsbare natuurgebieden wil de minister Schiphol niet houden aan de Wet natuurbescherming. Dit gaat lijnrecht in tegen recente uitspraken van rechters. De minister is van mening dat het groot onderhoud valt onder de reguliere activiteiten van het vliegveld en dat daarom geen aparte natuurvergunning nodig is. Dat is een opmerkelijke stellingname, omdat Schiphol helemaal geen vergunning heeft voor de reguliere activiteiten. In haar besluit probeert minister Christianne van der Wal (VVD) de kromme redenering recht te praten door te stellen dat Schiphol wel een natuurvergunning heeft aangevraagd voor zijn activiteiten en dat er daarom sprake is van ‘zicht op legalisatie’. Een conceptbesluit op de aanvraag van Schiphol ligt echter al bijna twee jaar te verstoffen in een lade op het ministerie. Daarin staat dat Schiphol zo’n vergunning krijgt uitgereikt. Om onduidelijke redenen gebeurt er al die tijd niets met het concept, waardoor evenmin helder is in welke mate sprake is van ‘zicht op’. Bang voor de rechterDeskundigen gaan ervan uit dat de minister de vergunning nog niet heeft verleend omdat zij weet dat deze direct aan de rechter zal worden voorgelegd. Gezien recente jurisprudentie is de kans groot dat zij dan opnieuw wordt teruggefloten. In het afgelopen jaar werden tal van projecten door de rechter stilgelegd vanwege soms minimale verhogingen van de stikstofdepositie. Een goed voorbeeld daarvan was een openluchtvoorstelling in Drenthe, die door de rechter verboden werd vanwege een minieme toename van de stikstofdepositie. Maar ook grote projecten als Porthos – de gedroomde onderzeese opslag van CO2 voor Shell – werden stilgelegd. De minister beroept zich in haar besluit op de zogenaamd grote belangen van Schiphol. Zij is van mening dat handhaving onevenredig zou zijn, terwijl de Wet natuurbescherming helemaal niet voorziet in zo’n uitzondering. Nederland moet van de Europese Unie versneld werken aan natuurherstel en daarbij past geen enkele vorm van extra stikstofuitstoot, zo hebben rechters inmiddels tientallen keren bevestigd. Boeren dromen van deze soepelheidHet besluit van de minister is des te onbegrijpelijker omdat in ons land een grote groep van 2.500 boeren wacht op een vergunning nadat zij eerder legaal een zogenaamde PAS-melding deden. Die meldingen werden door de rechter ongeldig verklaard en sindsdien wachten de veehouders op actie van minister Van der Wal. Tegelijkertijd heeft Schiphol nooit de moeite genomen een natuurvergunning aan te vragen, terwijl de PAS-melders hun zaakjes destijds gewoon op orde hadden. Dat de boeren nu worden aangepakt met dwangsommen van tonnen euro’s per kwartaal, terwijl een ongewis ‘uitzicht op legalisering’ voor Schiphol voldoende blijkt te zijn om zelfs nog meer stikstof te mogen uitstoten, is van een flagrante rechtsongelijkheid. In haar besluit haalt Van der Wal allerlei argumenten naar voren die er voor de wet niet toe doen en vermijdt zij belangrijke bezwaarpunten uit het handhavingsverzoek dat Mobilisation for the Environment opstelde in samenwerking met SchipholWatch. Moeizaam gezochte argumentenZo voert zij aan dat het onderhoud aan de Zwanenburgbaan slechts van korte duur is en er dus slechts korte tijd sprake zal zijn van extra stikstofdepositie door het vrachtverkeer van en naar het project, naar schatting meer dan 25.000 vrachtwagenbewegingen. Daarentegen vermijdt zij zorgvuldig het aangevoerde argument dat door het onderhoud extra vliegtuigen op andere banen zullen zorgen voor meer depositie op andere natuurgebieden. Terwijl dat juist een belangrijke grond was voor het indienen van het handhavingsverzoek. (illustratie: Twitter) Het argument van ‘zicht op legalisatie’ is ook zeer discutabel. Niet alleen ligt de vergunning al twee jaar lang te verstoffen, onlangs openbaarde journalist Jan Salden van het tv-programma EenVandaag dat het ministerie druk doende is om tijd te rekken omdat er geen juridisch sluitende manier is gevonden om de vergunning te verlenen zonder dat deze direct door een rechter onderuit zal worden gehaald. Bezwaar tegen dit besluitGezien de kromme en onvolledige motivatie van Van der Wal om niet te handhaven, werken Mobilisation for the Environment en SchipholWatch nu aan een bezwaar op het besluit van de minister. Dat dient uiterlijk over zes weken te zijn ingediend. De minister moet dan op de proppen komen met een reactie op de bezwaren en haar besluit heroverwegen. Komt zij tot dezelfde conclusie en blijft zij weigeren te handhaven, dan staat de weg open naar de rechter. Als trouwe lezer begrijpt u dat wij die stap niet zullen mijden. Het vliegverkeer van en naar Schiphol is veruit de grootste bron van stikstofoxiden in ons land. Op het beruchte lijstje van Van der Wal bezet het vliegveld weliswaar ‘slechts’ de tweede plaats na Tata Steel, maar alleen omdat 90 procent van de stikstofuitstoot niet wordt meegeteld. De Nederlandse overheid weigert – in strijd met regels van de Europese Unie – de uitstoot boven 900 meter vlieghoogte toe te wijzen aan de vliegindustrie. Door het groot onderhoud aan de Zwanenburgbaan krijgen vanaf 3 januari aanstaande tienduizenden mensen in onder meer Aalsmeer, Uithoorn en Amstelveen last van extra (nachtelijk) vliegverkeer. Ook de Kaagbaan zal (nog) vaker worden ingezet.