Onbetrouwbaar Schiphol koopt voor tientallen miljoenen boerenbedrijven op

Vorig jaar december beweerde financieel directeur Robert Carsouw ten overstaan van honderden boeren dat Schiphol niet van plan was boerenbedrijven op te kopen voor stikstofruimte. Nu blijkt uit een bericht van RTL Nieuws dat het vliegveld er tientallen miljoenen euro’s aan uitgeeft. Het is de perfecte illustratie van de onbetrouwbaarheid van Schiphol. Omwonenden kampen al decennia met niet nagekomen beloften, nu zijn de agrariërs aan de beurt om met dit gedrag te worden geconfronteerd. Op dit moment heeft Schiphol al zo’n 16 miljoen euro uitgegeven aan het opkopen van stikstofruimte. Voor 11 miljoen euro werden drie boerenbedrijven in Noord-Holland aangekocht, het overige geld ging naar het opkopen van (overtollige?) stikstofruimte van boeren. Niet duidelijk wordt uit het RTL-bericht of deze boeren een te ruime vergunning hadden voor de eigen activiteiten en daarom – overigens niet-bestaande – stikstofrechten konden verkopen of dat zij helemaal stoppen met hun bedrijf. Tweede Kamer is tegen de strooptochtDe Tweede Kamer nam deze week een motie aan waarmee het Schiphol wil verbieden om op stroopjacht te gaan naar stikstofruimte. Desondanks meldt het vliegveld doodleuk door te gaan met deze praktijken. De aankopen van Schiphol staan lijnrecht tegenover beloften die Carsouw vorig jaar december deed aan boeren. Als ludiek protest waren de agrariërs op hun trekkers opgestoomd naar het vliegveld en boden zij Carsouw een ‘koopcontract’ aan. Ze wilden Schiphol uitkopen zodat ze met die stikstofruimte hun bedrijven konden voorzetten. Temidden van de chaos nam de financiële topman van Schiphol het contract in ontvangst, maar weigerde er zijn handtekening onder te zetten. Carsouw hield de boeren voor in hetzelfde schuitje te zitten. De boeren hoopten toen nog dat Schiphol samen met hen een vuist wilde maken tegen het stikstofbeleid van de overheid. Nu blijkt klip en klaar dat Schiphol op jacht is naar boerenbedrijven en daarmee juist tégen het belang van de boeren ingaat. Terwijl de regering heeft beloofd boeren met een zogenaamde PAS-melding, een soort voorlopige vergunning, versneld te helpen, kaapt het vliegveld schaarse stikstofruimte die daarvoor nodig is weg voor de neus van de minister. De agrariërs blijven met lege handen en in grote bestaansonzekerheid achter. Eind op weg?Met de huidige aankopen verwacht het vliegveld een heel eind op weg te zijn om de eigen stikstofuitstoot te compenseren. Of dat inderdaad het geval is, is nog maar zeer de vraag. Schiphol rekent zich rijk op basis van vermeende historische rechten en verwacht daarom niet veel uitstoot te hoeven compenseren. Ook hanteert het ministerie van Infrastructuur nog steeds de afkapgrens als zouden vliegtuigen boven de 900 meter vlieghoogte geen stikstofoxiden meer uitstoten en hoeft er niet verder te worden gekeken dan 25 kilometer afstand van het vliegveld. Volgens calculaties van de TU Delft wordt op deze manier 90 procent van de NOx-uitstoot niet meegerekend. Naar de rechterAlle berekeningen zijn gebaseerd op deze drie aannamen, maar vroeg of laat zal de rekenwijze worden aangevochten bij de rechter en moet nog maar blijken of deze de Schiphol-vriendelijke rekenmethoden accepteert. De kans is groot dat in ieder geval de dubbele afkap op 900 meter en 25 kilometer sneuvelt, omdat deze in strijd lijkt met richtlijnen en voorschriften van de Europese Unie. Bovendien is het risico groot dat de rechter Schiphols historische rechten fors zal inperken. Stikstofdeskundige Johan Vollenbroek gaat er vanuit dat deze rechten voor het laatst toewijsbaar zijn op een datum eind jaren ’90 van de vorige eeuw, toen het vliegveld zo’n 275.000 vliegbewegingen per jaar faciliteerde. Schiphol zelf gaat uit van historische rechten voor 480.000 vliegbewegingen. Als de rechter het eens is met Vollenbroek – wat vaak voorkomt – dan is Schiphol nog heel ver verwijderd van voldoende stikstofcompensatie en zal het mogelijk honderden miljoenen euro’s extra moeten uitgeven aan de opkoop van honderden boerenbedrijven. Een schier onmogelijke opgave, temeer omdat in de regio van het vliegveld niet zoveel boerderijen zijn overgebleven. Ook zal Schiphol bij de rechter moeten aantonen dat het voldoende andere maatregelen heeft getroffen om de stikstofuitstoot te reduceren, voordat het middel van compensatie mag worden ingezet. Zo zijn het schrappen van korte vluchten of het weren van overstappers uitstekende alternatieven om tot een lagere NOx-uitstoot te komen.